18
PremioHábitataPontevedra
Rúasparavivir
Rúasdeplataformaúnicaconpavimentosdiferenciados
ondeapreferenciaéparaopeón, vaiaapé, enbicicleta
ouencadeirade rodas. ColectivoscomoAmizade
valorande formapositivaocambioqueexperimentou
Pontevedra, aíndaquesemprequedancousaspor facer
S
e foraencadeiraeléctricahai
dez anos non podería ir só pola rúa,
hoxe si». A reflexión édunhapersoa
condiscapacidadequeadoitamover-
se nunha cadeira de rodas das nor-
mais, das de sempre. Hoxe transita
senproblemasdeobstáculosporgran
parte da cidade, aínda que acostuma
ir acompañado «polamiña asistente
persoal»,comoeldi.PauloFontánTo-
rreiro, presidente daAsociaciónCo-
marcalAmizadedePersoas conDis-
capacidade,valoraospasosdadospor
Pontevedraenmateriadeaccesibilida-
de.Unpaseonun fríodíade febreiro
conPaulopor varias rúas serve para
compartirreflexiónseanécdotase ta-
ménparapoñerdeberes.OConcello
sosténqueo90%do espazourbano
énaactualidadeaccesible, admitindo
quechegar ao 100%écaseun impo-
sible, unhautopía.
«Haimoitosanos falábasedesupre-
sión de barreiras arquitectónicas,
fundamentalmente rampas. Houbo
un cambio de concepto pola propia
evolucióndasociedadeeagora fálase
doutro,queéaaccesibilidadeuniver-
sal.Dedeseñareconstruirocontorno
para unha pluralidade de persoas»,
apunta Paulo. Porque cando se fala
de persoas conmovilidade reducida
oabanicoémoitomáisamplodoque
sepensa.Discapacitados físicose inte-
lectuais, cegos ou xente con restos
de visión, persoas maiores, pero
tamén pais con carriños de bebés,
nenos, embarazadas ou persoas que
van cargadas con bolsas e necesitan
espazo. «Hai que pensar que o 40%
daxentevai teresanecesidadenalgún
momentodasúavida», recalcaPaulo.
Omodelo de cidade que permitiu
mudara imaxedePontevedranosúl-
timos quince anos foi taménunpro-
ceso de aprendizaxe. «Fíxose pouco
a pouco, aprendendo todos conxun-
tamenteecoamodestaaportacióndo
movemento asociativo», rememora.
Houbo tamén unha evolución nor-
mativa, estatal e autonómica, co que
a esixencia é maior. Aínda que hai
quen pensa que fai máis a demanda
social que a normativa de obrigado
cumprimento.
Opremio recollidoo24de febreiro
enDubái foi a unmodelo de cidade
«centradonaspersoas».Paulo lembra
desde a súa propia experiencia que
custoumudar hábitos. «Custou con-
vencer aos políticos e aos técnicos.
Ir con eles aos sitios e ver in situ as
cousas, pelexar un pouco con arqui-
tectoseenxeñeiros...».Enxeral,hoxe
está claro o que hai que facer cando
se reforma unha rúa ou unha praza.
Osproblemasquepodenxurdir teñen
que ver as máis das veces, sostén o
presidentedeAmizade,coaexecución
material.«Unscentímetrospodennon
ser nada, poden ser imperceptibles,
pero a obra non ten que quedar ben
nun99%,puidendoquedarao 100%».
Camiñamos polo tramo peonali-
zado de BenitoCorbal e
por Blanco Porto, unha
rúaquesereformouneste
mandato.Senavíapública
oavancefoi importanteno
casodePontevedra, onde
quedamoito por facer é
naaccesibilidadedeedifi-
ciospúblicos eestablece-
mentosdehostelería, eno transporte
público. «Para falar dunha vida nor-
malizada hai que ter tamén en conta
esesaspectos,aíndaqueéunhaeivaen
todoomundo», comentaPaulo. Edi-
ficios como os da Subdelegación do
Goberno,aDeputacióndePontevedra
—quetenrampa,perohaiqueentrare
saírpolaportadeatrás—,Correosou
aOficina deConsumodaXunta non
son accesibles, di. O responsable de
Amizade,uncolectivoquecontacuns
cento trinta socios, tamén alude aos
criterios as veces demasiados estri-
tos de Patrimonio cando se trata de
actuaciónsqueafectanacentroshis-
tóricos.Pondousexemplos.Areforma
dasescaleirasda igrexadeSanBarto-
lomé,que foimoipolémicanoseudía
aomesturarpedraemadeiraparaface-
lasaccesibles,ouotrasladodabalaus-
tradadarúaPadreLuisparaconstruír
unharampa.«Asveces faría faltamáis
sentidocomún.Nocentrohistóricode
Salamanca,porexemplo,asrampasde
inox emadeira están perfectamente
integradas», afirmaPaulo.
Áhorade repasar actuacións feitas
na cidade, hai dúas que destaca polo
que representan de cambio co que
habíaantesdeacometeraobra.Unha
éaprazadeEspañaeoutraareforma
do contorno da ponte dos Tiran-
tes. «A verdade é que temos pouca
memoria.Cruzaresaprazaantescon
aquelamedianeiranomedioedistin-
tosniveisera todaunhaaventura»,di
Paulo.Sexaeraarriscadocruzarpara
un peón, moitomáis para unha per-
soa en cadeira de rodas. A contorna
dapontedosTirantes taménsupuxo,
sinala Paulo, un cambio paramellor
encantoaaccesibilidade.«Antesnon
POR
CRISTINABARRAL
Daeliminaciónde
barreirasácidade
accesibleparatodas
aspersoas
«Custouconvencer aospolíticose
aos técnicos. Ir conelesaossitiose
ver insituascousas, pelexar un
poucoconarquitectoseenxeñeiros»
