9
Co tempo, Estrella contoulle o asasinatode
Manuel tanto ás dúas fillas que tivera con el
como ás dúas nacidas do segundomatrimonio,
Isabel eMilagros, pero non era un temadoque
adoitase falar:
“Mamá contar contoupouquiñoporque opasou
mal. El era o seu primeiro amor, e o primeiro
amor nunca se esquece”
MilagrosViegasPintos, filla deEstrella
A lembranza vivía nela e a súa filla lembraque
cada vez que ían aSalcedo epasabanpor
aquela casaque tiña un castiñeiro naporta,
Estrella comentaba: “Aquí vivía amiña sogra,
aquí vivín eu”. Epoucomáis daquelesmalos
tempos, só unha fraseque lle repetía unha e
outra vez ás fillas, como unha súplica: “Que
nuncapasedes oquepasei eu na guerra”.
EmilioPeónMéndez tivomellor sorte, se se
llepode chamar así ao feitodepermanecer
durantemáis dedous anos agochado nun
tobohabilitado na adegade TeresaPaz, a nai
do seu inseparábel compañeiro, Pastor Torres
Paz, outrodaqueles nomes quedestacaban
na esquerda “revolucionaria” da II República.
Estiveron agochados desde ogolpemilitar ata o
15demaiode 1939, após dequeGómezCantos
fixera o chamamento a todos os fuxidos que non
tiverandelitos de sangue.
Na entrevista aAuroraMarco, Emilio conta
que oprimeiro ano el ePastor andaronpolos
montes deCastiñeiras: “Durmiamos nos sitios
máis raros, por exemplo, enribadun carballo
moi tupido. Estabaprohibido roncar”. Logo
refuxiáronse na casada nai dePastor, Teresa,
e alí estiveron, enterrados dous anos no tobo
escavado no chanda adega, onde non tiñan nin
espazo suficienteparapermanecer depé.
A experienciapasada non lles impediu seguir
coa loita e en 1948 ambos forondetidos polo
seu traballo clandestinodentrodoPC. Pastor
permaneceu retido ata o 18dedecembrode
1949. Daquela xa estaba casado conEulalia
Carro, -sobriñapor liñamaternadoutro
sindicalista
paseado en
Vilaboa: Abelardo
Sobral- edecidiu
abandonar a loita
antifranquista.
Emilio non. En
xuñode 1948
foi xulgado e
condenado a seis
anos deprisión,
(quequedaron
en tres tras
redimir apena
por traballo na
prisióndeDueso)
e a comenzos dadécadados
50 volveríandetelopola súa
militancia antifranquista.
Apresión sufridapola familia
Méndez ten aínda outra
ramificación, xaque o curmán
deManuelaMéndezAcuña,
a nai deEmilio eManuel,
tamén foi asasinadopolos
fascistas no lugar da Torre, en
Salcedo. ChamábaseManuel
MéndezMontes, eradesa
parroquia, estivera emigrado
enAmérica, e taménpertencía
aomovemento sindical, pois
eradirixenteda FederaciónObreiradeMarín.
Manuel morreu calcinadodespois deque cívicos
e gardas civís prenderan lume ao alboio noque
se agochaba xunto a outradestacadomilitante
de esquerdas: o chofer da liñadeCangas, Juan
Manuel GómezCorbacho. Foi na noitedo 12 ao
13dedecembrode 1936.
Manuel estaba casado conManuelaAcuña
Iglesias e tiñan tres fillos xa adultos: Germán,
América eRemigio. O alboio noque se agochaba
erapropiedadedeConsuelo eRamónAcuña,
irmáns da súamuller. Ambos forondetidos na
casa esamesma noite e xulgados namañá
seguinte, adodomingo 13dedecembro. No
consellode guerra sumarísimo condenáronos
apenademorte. Fusiláronos aodía seguinte,
TeresaPaz, cohome enetos
LaliCarro ePastorTorres
PastorTorres
ManuelMéndezMontes
ManuelaAcuña
